Ποίηση και ποίηση

Ημερομηνία δημοσίευσης στην "Αυγή": 8/2/2001
Του Βασίλη Ρούβαλη
* Η διαδρομή από τη γραφικότητα έως την επικινδυνότητα των προσώπων της τέχνης παραμένει. Πολλές φορές συμβαίνει κι ετούτο, οι συγγραφείς αδυνατούν ν' αντιληφθούν το δομημένο περίγραμμά τους στον χώρο της λογοτεχνίας, της κοινωνίας, της πολιτικής, ώστε ν' αξιοποιούν ωφέλιμα, οριακά τη θεσμική τους παρουσία. Ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος αποτελεί τέτοια περίπτωση: οι αναβάσεις και οι καταβάσεις του στο δημόσιο βήμα συνοδεύονται -σχεδόν πάντοτε- από μια ένταση ή μάλλον θυμηδία προς ό,τι διαφοροποιείται-αποστασιοποιείται από το δικό του μικροσύμπαν. Δεν είναι απαγορευτικό ετούτο, μα ούτε αναλόγως θεμιτό να εκστομίζει (δήθεν ηρωικά) τις ποικίλες μονομανίες του για το «σινάφι των ποιητών» με καβγατζίδικο τρόπο, ωσάν οι νοικοκυρές επί της ταράτσας για τα μανταλάκια και την μπουγάδα... Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος κατατρύχεται από νερώνεια σύνδρομα: ετεροκαθορίζεται φωνασκώντας και διαπομπεύοντας αλλοτρίους υπέρ εαυτού. Ως εκ τούτου, κανέναν δεν ενδιαφέρουν τα «χύμα και τσεκουράτα» που επιλέγει επικοινωνιακά για τη «συνομοταξία τεμπελχανάδων» μιλώντας για τους Ελύτη και Σαχτούρη, ή «...να χέσω τέτοιο Νόμπελ» μιλώντας για τον Σεφέρη. Είναι προτιμότερο ο ίδιος να γράφει ποιήματα, ως οφείλει κάθε δημιουργός, επιδιώκοντας να βελτιώσει τον στιχουργικό του ορίζοντα, αποδεικνύοντας, μόνον κατ' αυτόν τον τρόπο, την αυταξία του. Όλ' αυτά στο Gazarte, την περασμένη Τετάρτη, στις βραδινές εκδηλώσεις «Ένας λόγος παραπάνω» της Λίνας Νικολακοπούλου.
* Οι μικροί εκδοτικοί οίκοι που αφοσιώνονται στην ποίηση, οπόταν συμβαίνει ετούτο, διαθέτουν το χάρισμα της δοτικότητας: οι εκδόσεις Χαραμάδα του Νεκτάριου Λαμπρόπουλου εδρεύουν στην Πάτρα κι επιδίδονται στον μικρό τους αγώνα για παρουσία στις προθήκες των βιβλιοπωλείων αλλά και στην προσπάθεια να προτείνουν, να δώσουν τα φόντα σε νέες φωνές, να συνεισφέρουν στη διαμόρφωση του λογοτεχνικού κανόνα. Ολες οι κυκλοφορίες της Χαραμάδας στην ιστοσελίδα της http://www.haramada.com/
* Στον κατάλογο των αποδημούντων ποιητών προστέθηκε, τις προηγούμενες ημέρες, ο Τάκης Βαρβιτσιώτης. Θεσσαλονικιός ποιητής που ποτέ δεν εγκατέλειψε τα όρια της πόλης του, πολυβραβευμένος, αλλά με δημόσια παρουσία ελάχιστη έως ισχνή, μύστης της λυρικής αποτύπωσης του ποιητικού κόσμου του. Ο ποιητής (1916-2011) υπήρξε ένας από τους τελευταίους εναπομείναντες εκπροσώπους της λεγόμενης πρώτης μεταπολεμικής γενιάς (και μάλιστα μεταξύ εκείνων που κινήθηκαν δορυφορικά γύρω από το περιοδικό «Μακεδονικές Ημέρες» της Θεσσαλονίκης). Αυτό που οφείλει να γίνει για εκείνον είναι να του αποδοθεί από τους μελετητές η αρμόζουσα θέση στη νεοελληνική γραμματεία. Ως εξόδιοι στίχοι: «Κάποια μέρα / Θα βαδίσεις πάνω στα ίχνη μου / Να με συναντήσεις / Γυμνή / Όπως την πρώτη μέρα της δημιουργίας / Με το αίμα όλων των νεκρών / Και με το αίμα όλων των ζωντανών / Πάνω στα χείλη σου / Παγωμένο…».
* Σήμερα είναι η επέτειος των δύο χρόνων από τον θάνατο του Τάσου Δενέγρη. Ο ποιητής και μεταφραστής αποτελέσε υπόδειγμα δημιουργού, ταγμένου με απόλυτη συνέπεια στην υπηρεσία του ποιητικού λόγου. Το έργο του υπήρξε περιορισμένο σʼ έκταση, κάτι εξάλλου θεμιτό, μα πάνω απʼ όλα λεπταίσθητο, δηλωτικό μιας εποχής και μιας πραγματικότητας. Ο Τάσος Δενέγρης πίστευε στην ορμή της νεότερης ποίησης, αφουγκραζόταν τις τάσεις της εποχής του, επιδίωκε να τις ενσωματώσει δημιουργικά στο έργο του. Άλλο τόσο αντιστρατευόταν στη μειωμένη ηθική αντίληψη και κατʼ επέκταση την αισθητική επιλογή απʼ όλους όσοι δηλώνουν «παρόντες» στο σύγχρονο ποιητικό corpus...
* Ο συνδυασμός της πραγματικότητας του βλέμματος και της ενδοσκόπησης σʼ έναν κόσμο προσωπικό είναι το δίπτυχο στο οποίο ορίζει την ποιητική του ο Κώστας Καναβούρης. Άνθρωπος της δημοσιογραφικής πένας, με πολιτική και κοινωνική ευαισθητοποίηση όσο και με σφαιρική αντίληψη περί τα τρέχοντα της βιβλιοπαραγωγής: οι στίχοι του ξιφουλκούν με «μη-ποιητικές» εικόνες, σχολιάζουν τη λεπτομέρεια και καταγγέλλουν το ανάρμοστο σε πρόσωπα, στιγμές, χωροχρόνους. Άλλοτε αφήνει μια νότα αισιόδοξης θέασης του παρόντος είτε διαφεύγει συνειδητά από τον κυνισμό με μικρές στοχαστικές επισημάνσεις για το εγώ και το εμείς. Χαρακτηριστικά σημειώνει: «Η μητέρα μου όμως δεν είναι η Ιστορία / η μητέρα μου είναι η ιστορία των χεριών της», ενώ ακόμη «Ήρθε μια μέρα δεν έμεινε τίποτα. / Μήτε μια λέξη κάποιου τραγουδιού. / Μήτε το βήμα ενός χορού. / Απ' την πορεία γεωμέτρησης του κόσμου. / Οπότε τώρα; / Χωρίς τώρα. / Έγινε ουτοπία το παρόν / Γιατί το παρελθόν δεν πρόλαβε να γίνει παρελθόν...».

Commenti