Εξω από το "παιγνίδι του κόσμου" ο Κώστας Αξελός

(1924-2010)
Ο Κώστας Αξελός αποτέλεσε μέλος της πνευματικής διασποράς, αποχωρώντας από το ασφυκτικό ελληνικό πλαίσιο λίγο μετά τα Δεκεμβριανά του 1944. Η φιλοσοφική του διάσταση υπήρξε στοιχειοθετημένη γύρω από το "παιγνίδι του κόσμου" διανύοντας μια σειρά από στοχαστικές διαδρομές για την πολιτική, την κοινωνία, την οικονομία, τον πολιτισμό. Αφησε στην άκρη την υποκειμενικότητα υπέρ των "οριζόντων του κόσμου". Η φωνή του δεν έπαψε να είναι χαμηλότονη, σκόπιμα αποστασιοποιημένη.
Πριν από δεκατρία χρόνια, σε ομιλία του απέναντι σε ελληνικό ακροατήριο σημείωνε χαρακτηριστικά: "...Ο άνθρωπος δεν είναι το θεμέλιο του ανθρώπου, δεν τού είναι δυνατόν κάν να σταθεί και να βαδίσει μόνον ως άνθρωπος -ή ως ανθρώπινη κοινωνία, έστω και πανανθρώπινη. Το παιχνίδι που τον διαπερνά, που τον θέτει σε κίνηση και υπό ερώτηση, τον δένει αναπόσπαστα με το παιχνίδι του χωρίς θεμέλιο κόσμου...".
Για τον φιλόσοφο, η τέχνη δεν είναι παρά προϊόν της ποιητικής λειτουργίας, χωρίς άλλη φυσική υπόσταση. Σε πρόσφατη συνέντευξή του προς τον δημοσιογράφο-συγγραφέα Γιώργο Δουατζή επισημαίνει ότι "...η εποχή μας έχει πέσει χαμηλά και η φιλοσοφία ζει το τέλος της. Μετά από αυτήν υπάρχει χώρος για μια ανοιχτή ποιητική σκέψη".
Απαντώντας στο ερώτημα για την επίδραση της ποίησης στο έργο του, συμφωνεί: "Αναμφισβήτητα. Πέρα από την ποίηση του ανθρώπου με τη λυρική έννοια, υπάρχει η ποιητικότητα του κόσμου που είναι πιο δυνατή. Και η ανθρώπινη ποίηση είναι ένα ανταύγασμά της. Με ενδιαφέρει η ποίηση που ξεφεύγει από όλα τα όρια και φτάνει σ' ένα ύπατο σημείο όπου συντρίβεται, συντρίβοντας ταυτοχρόνως τον ποιητή της".

-Ταυτίζεται άραγε η ποίηση με τη φιλοσοφία; "Στην κορυφή ενός έργου η ποιητικότητα συναντάει τη στοχαστικότητα. Οι μεγάλοι στοχαστές είχαν συγχρόνως και μεγάλο ποιητικό άνοιγμα. Η ποίηση η ανθρώπινη υπακούει και μπορεί να επικοινωνήσει με την ποιητικότητα του κόσμου (του χωρο-χρονικού Ανοίγματος)".

Commenti