Η έλευση σημαντικών προσωπικοτήτων από το χώρο των γραμμάτων είναι πάντοτε μια ευκαιρία για το κοινό, τους συγγραφείς, τους ανθρώπους του βιβλίου να «αγγίξουν» τον παλμό της λογοτεχνίας έξω από τα καθ' ημάς δεδομένα. Τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται και στην Ελλάδα αυτή η τάση, οι εκδηλώσεις παρουσίασης βιβλίων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα και, ως εκ τούτου, η πρόσκληση ξένων συγγραφέων είναι συχνότερη. Με αφορμή την προχθεσινή παρουσίαση του Χάρι Μούλις στο Μέγαρο Μουσικής (προσκεκλημένος των εκδόσεων «Καστανιώτης»), είναι καλό να γίνουν μερικές επισημάνσεις, που ίσως συμβάλουν στη βελτίωση, δηλαδή την ουσία και το όφελος, αυτών των εκδηλώσεων.
Εν προκειμένω, προσωπικότητα σοβαρή, ανατρεπτική και παθιασμένη αποδεδειγμένα μέσω των βιβλίων του, ο Ολλανδός συγγραφέας προσφέρεται για συζήτηση, αντιπαράθεση, πρόκληση με σειρά θεμάτων που ο ίδιος υποστηρίζει για την πολιτική, την κοινωνία, την τέχνη. Ο Ελληνας συνάδελφός του Χρήστος Χωμενίδης, που τον παρουσίασε, εμφανίστηκε πάντως ανέτοιμος, υπέβαλε ερωτήσεις τύπου life-style (π.χ. «νιώσατε συγγραφέας πριν ή μετά την έκδοση βιβλίου σας;»...), δεν θυμόταν τον τίτλο του πρόσφατα μεταφρασμένου βιβλίου του, επανερχόταν αυτοαναφορικά, δεν έπραξε το ζητούμενο: να δώσει ένα προφίλ του Χάρι Μούλις και του έργου του, να εμβαθύνει σ' αυτό το δίπτυχο με ερωτήσεις που θα περιείχαν τη σκέψη, τη συγκίνηση, τη δημιουργική ιδέα ενός σπουδαίου συγγραφέα, και θα διευκόλυναν το κοινό που προσήλθε ώστε να τον σκιαγραφήσει καλύτερα.
Το φαινόμενο δεν είναι πρωτόγνωρο ούτε, ασφαλώς, καταλογίζεται αποκλειστικά στον κ. Χωμενίδη. Στα πάνελ ανακυκλώνονται άνθρωποι που -κάποτε εργολαβικά- πηγαίνουν από εκδήλωση σε εκδήλωση αναμασώντας κοινοτοπίες, φιλολογίζουν με ακατάληπτα λογύδρια, προβάλλουν τελικά το δικό τους δημόσιο πρόσωπο και μόνον. Καθόλου τυχαία, ειδικά οι ξένοι συγγραφείς, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις διαμαρτύρονται για τους «αδιάβαστους» συνομιλητές τους. Ενώ, το κοινό δυσφορεί και σταδιακά απομακρύνεται. Ολα αυτά έρχονται σε αντίθεση με ανάλογες εκδηλώσεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (σημειωτέον: με εισιτήριο εισόδου), όπου οι παρουσιάσεις περιέχουν την αίσθηση της οικειότητας, της άμεσης προσέγγισης μεταξύ συγγραφέα-αναγνωστών, την «ανάσα» των βιβλίων δηλαδή, τη συμμετοχή σε εκδήλωση με χαρακτήρα κοινωνικού και πνευματικού γεγονότος.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ rouvalis@enet.gr
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 09/11/2006
Commenti