Ο "δικός μας" Σεραφείμ Φυντανίδης

Αληθινή απώλεια μέσα στην κατήφεια της σύγχρονης μιντιακής πραγματικότητας αποτελεί η αποδημία του "διευθυντή" μας, του Σεραφείμ Φυντανίδη. Η είδηση ακούστηκε χθες το βράδυ ωσάν βόμβα... τόσο για τους ανθρώπους που συνεργαστήκαμε για πολλά χρόνια μαζί του αλλά και, το κυριότερο, για την ελληνική δημοσιογραφία όσο και για την κοινή γνώμη.

Στις διάφορες ενημερωτικές διαδικτυακές σελίδες σημειώνονται και θα ειπωθούν διάφορα. Στην προκειμένη ανάρτηση, επιτρέπεται -ελπίζω- να υπάρξει μια μικρή σκιαγραφία του ατόμου και του επαγγελματία, του σοβαρού, σκληρού ενίοτε μα και ανθρώπινου Φυντανίδη. Στα 14 χρόνια συνύπαρξης στη "μεγάλη του Γένους δημοσιογραφική σχολή" που λέγεται Ελευθεροτυπία, δικαιωματικά πρέπει να ειπωθεί πως ο διευθυντής μας αποτέλεσε πρότυπο: έδωσε τον κανόνα, ειδικά σ' εμάς τους νεοτέρους, για το τι εστί δημοσιογραφικό κείμενο, τι σημαίνει "διασταύρωση" της πληροφορίας, ποιο το ήθος του υπογράφοντος ένα κείμενο απέναντι στο θέμα ή στο πρόσωπο με το οποίο καταπιανόταν...

Είχα την καλή τύχη να εκτιμά τις συγγραφικές ανησυχίες μου. Ο ίδιος έγραφε, κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με ταξιδιωτικά κείμενα, γνώριζε την αγωνία της λογοτεχνικής ταυτότητας. Ουδέποτε πήγα στο γραφείο του (το φοβερό και τρομερό για αρκετούς συναδέλφους...) για οποιαδήποτε χάρη ή διευκόλυνση ή ό,τι άλλο συνήθως οι συντάκτες απευθύνονται απαιτητικά στον προϊστάμενό τους. Όπως επίσης υπήρξα ένας από τους ελαχίστους στους οποίους δεν είχε πει "τα γαλλικά του" - όντας οξύθυμος σε διάφορες παρεκτροπές από τα νενομισμένα σε μια όντως δημοσιογραφική μικροκοινωνία όπως αυτή της Ελευθεροτυπίας και της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας. Μου έλεγε ότι τον συγκινούσε η ποίηση (κάποιες φορές μάλιστα, εν ώρα δουλειάς (εκλογές του 2004), μου είχε απαγγείλει στίχους του Κρυστάλλη, το θυμάμαι έντονα αυτό!...) και μου δήλωνε χαρούμενος για κάθε νέο βιβλίο που του πήγαινα. Και σχεδόν πάντοτε κούναγε το κεφάλι μονολογώντας για το χαμηλό γλωσσικό επίπεδο των συναδέλφων γενικότερα στον Τύπο.

Ένα ανέκδοτο της εμπειρίας μου από εκείνον αποτελεί η άδεια που μου 'δωσε στην περίφημη περίοδο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, δύο εβδομάδες νωρίτερα από την έναρξη. Με θράσος εφήβου (...) ζήτησα να μου δώσει μία εβδομάδα off για να πάω σ' ένα νησί όπου ήθελα εκεί να ολοκληρώσω την ποιητική σύνθεση που ετοίμαζα τότε... Η γραμματέας του γέλασε σαρδόνια όταν της είπα για το αίτημα. Κανένας δημοσιογράφος, σε καμία εφημερίδα, δεν πήρε άδεια εκείνο το διάστημα, δεδομένης της επικαιρότητας σε εθνικό επίπεδο. Κι όμως, όταν του το είπα με μάλλον κινηματογραφική γλαφυρότητα, με κοίταξε με σκληρό βλέμμα, με εκείνο το μάτι που γυάλιζε κάτω από το μεγάλο φρύδι. Φώναξε δυνατά: "Φύγε γρήγορα από 'δω πέρα, τσακίσου...". Και μετά από μια μικρή παύση, βλέποντάς με σχεδόν λιπόθυμο, συνέχισε: "Και μην εμφανιστείς στην εφημερίδα έως την ερχόμενη Δευτέρα!" Αυτό ήταν ο Φυντανίδης. Κι όταν του πήγα το βιβλίο τον ερχόμενο Δεκέμβριο (συλλογή "Νότος", Κέδρος, 2004), με ασπάστηκε συγκινημένος.

Πέραν αυτών και παρά τα όσα διαμείφθησαν στην εφημερίδα μας στη μετά Κίτσο Τεγόπουλο εποχή (με τους διάφορους μανδαρίνους να αναρριχώνται και να προδίδουν την ποταπή υπόστασή τους όταν ο Φυντανίδης εκδιώχθηκε με τον χειρότερο τρόπο από την κόρη Τεγόπουλου και τους αίφνης συνεργάτες της), είναι βέβαιο ότι όσοι περάσαμε από εκεί, έχουμε την καλή τύχη να δηλώνουμε ευνοημένοι από τη φυντανιδική φιγούρα στη ζωή μας... Από την εικοσάχρονη εμπειρία μου στα ΜΜΕ (εφημερίδες, περιοδικά, τηλεόραση, ραδιόφωνο) μπορώ να πω ότι τέτοια συνθήκη ελευθεροτυπίας (ακόμη και στα ακραία όριά της...) δεν έχω ζήσει πουθενά αλλού. Και τώρα, που οι πλείστοι είμαστε άνεργοι -μια ολόκληρη γενιά, πια, στα αζήτητα- και μάλλον ποτέ ξανά δεν θα ασκήσουμε το λειτούργημα της υπηρέτησης του Τύπου, θα 'χουμε να λέμε για έναν "διευθυντή με αρχίδια" (κι όχι "αρχίδια διευθυντή", βεβαίως) ο οποίος κατάφερε να ισορροπήσει το απόλυτα ανθρώπινο στοιχείο με τον επαγγελματισμό, τη γήινη αίσθηση του γεγονότος με την οξυδέρκεια της προβολής του. 

Κάποτε, είκοσι χρόνια πριν, σε μια σύσκεψη με εμάς τους εικοσάχρονους (σ' ένα νεανικό ένθετο "Η ζωή είναι αλλού", κάθε Παρασκευή), είχε έρθει για να μας μιλήσει για τη "γραμμή" του ενθέτου και τις σκέψεις του γύρω από τη νέα δημοσιογραφία που εμείς επωμιζόμασταν την ευθύνη. Είχε πει την εξής ατάκα, που 'ναι οδηγός και χρήσιμη υπενθύμιση στην προσωπική πορεία μου στη λογοτεχνία, σ' ό,τι αφορά τη ματαιοδοξία της αυτοπροβολής, στο "εγώ" έναντι του έργου, στην αλήθεια: "Θέλετε να κάψετε κάποιον; Δώστε του δημοσιότητα!"...

Καλό ταξίδι, κύριε διευθυντά! Το επόμενο φύλλο θα 'ναι στα περίπτερα γι' όλη την αιωνιότητά σου,
Βασ.Ρου.