* Εκπρόσωπος της νεότερης γενιάς, αυτής που εμφανίστηκε γύρω στις αρχές του νέου αιώνα -και που ακόμη δυσχεραίνει τους φιλολογίζοντες κύκλους στην οροθέτησή της-, ο Σταμάτης Πολενάκης έχει δώσει σαφή δείγματα από την ποιητική του, ήδη με τρεις συλλογές στο ενεργητικό του («Το χέρι του χρόνου», 2002, «Τα γαλάζια άλογα του Φραντς Μαρκ», «Νοτρ Νταμ», 2008). Αυτό που ξεχωρίζει στο ποιητικό έργο του είναι ό,τι αξιοποιείται διασταλτικά στη θεατρική γραφή του. Το θεατρικό που συνέγραψε πρόσφατα, με τίτλο «Βερολίνο», και παρουσιάστηκε στο Θέατρο Φούρνος από τον Θίασο Ωκύπους σε σκηνοθεσία Αθηνάς Στούρνα, αποτελεί ουσιαστικά ένα σχόλιο στο σημερινό παρόν μέσα από την καταγραφή της πολυεπίπεδης, καφκικά αποπροσανατολιστικής δεκαετίας του 1920. Ως προς το κείμενο, ο ποιητής «διεισδύει» στον θεατρικό συγγραφέα εμποτίζοντας την πλοκή με τη δυναμική των λέξεων-συμβόλων και των λέξεων-νοημάτων, αλλά και τη δομή των χαρακτήρων σε συνάρτηση τόσο με το ερωτικό στοιχείο όσο και την περιχαράκωση σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Κυρίως όμως, μέσα από τον διάλογο -όπου κυριαρχεί η παρουσία του Φραντς Κάφκα- γίνεται φανερή η αίσθηση για τα πράγματα και τις συντεταγμένες τους στον χωροχρόνο, η συνεχής διολίσθηση του ανθρώπινου βλέμματος. Και ειδικά στην περίσταση ενός επερχόμενου πολέμου, τότε που αποκαλύπτεται η πιο αποτρόπαιη υπαρξιακή έκφανση...
* Ολιγόστιχος, παράφορος εικονοπλάστης κι ανατρεπτικός στη νοητική εκφορά του, εδώ και περίπου τέσσερις δεκαετίες ο Γιάννης Κοντός συνεχίζει την αδιασάλευτη πορεία του στην περιοχή της ποίησης που ορίζεται από τη λεγόμενη «Γενιά του ʽ70». Η νέα συλλογή του «Η στάθμη του σώματος» (Μεταίχμιο, σ. 88, τιμή: 11 ευρώ) διαβάζεται με δεδομένο ότι αποφεύγει τη στοιχειοθετημένη διάταξη εικόνων («Σκιές στο σώμα σου υπάρχουν από παλιά χάδια / Πατήματα ξένων. Δασάκι φιλιών σε περιβάλλει / και μια λιμνούλα είναι ο αφαλός») και προσφεύγει στο «σύντομο μήνυμα» του κάθε στίχου («Σήμερα ο χρόνος απεργεί / Έχω να σε δω πολλές μέρες»), δημιουργώντας ένα μωσαϊκό από δυναμικά σημεία - τα γνώριμα της ποίησής του.
* Μικρό σύμπαν εικόνων, συναισθηματικών αιχμών και λεκτικών σχηματισμών με παρονομαστή το εξομολογούμενο εγώ, αποτελεί η συλλογή ποιημάτων της Λένας Καλλέργη, «Κήποι στην άμμο» (Εκδόσεις Γαβριηλίδης, σ. 48, τιμή: 7,39 ευρώ). Η ποιήτρια, πρωτοεμφανιζόμενη, ώριμη ηλικιακά και κυρίως εκφραστικά, επαναφέρει -με τον δικό της λεπτό τρόπο- το στοιχείο της σύντομης αποκάλυψης ανάμεσα στους στίχους, την προσωπική εμπειρία που δυνητικά μετουσιώνεται σε ποιητικό υλικό, την ελευθεριότητα της έκφρασης (η οποία, συγκεκριμένα, απορρέει από «άγνοια κινδύνου» παρά είναι συνειδητή επιλογή) σε συνδυασμό με τη σιγουριά της λιτότητας και της προσεκτικής χρήσης του θεματικού οπλοστασίου της. Ένα δείγμα: «Αυτό που φανταστήκαμε / αλλάζοντας πόλεις και χώρες / για να σωθούμε / Το κουράγιο της μνήμης / Μεγαλώνοντας / Το μυστικό της νυφικής κρεβατοκάμαρας / Νερό που ήπιαμε κατά λάθος / Κολυμπώντας στο σκοτάδι / Αυτό που κάποτε / Ίσως μοιάζει αρκετό» (από το ποίημα Λίγο).
* Εγκατεσπαρμένα κείμενα σε λογοτεχνικά περιοδικά και επιθεωρήσεις τέχνης, εφημερίδες, αφιερωματικά έντυπα αλλά και ομιλίες σε συνέδρια, συνεντεύξεις, σχόλια επί άλλων κειμένων. Με πολύχρονη παρουσία στα ελληνικά γράμματα, με εστίαση στην κυπριακή εντοπιότητα αλλά και στην ευρύτητα του πνευματικού ελληνισμού. Η δίτομη έκδοση «Ολισθηρός ιστός» (Άγρα, σ.336+352, τιμή: 19.09+19.09 ευρώ) αποτελεί σύνοψη της πολυσχιδούς λογοτεχνικής πορείας που επέλεξε ο Κυριάκος Χαραλαμπίδης, ο οποίος συνεχίζει αδιάλειπτα τη μοναχική πορεία του -ως οφείλει κάθε δημιουργός- στο αμφίβολο κι απαιτητικό «παιχνίδι» της ιδέας και της διατύπωσής της ανάμεσα στις μετρημένες λέξεις κάθε στίχου. Η έκδοση αποτελεί έναν «ενδείκτη», όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στο προλογικό σημείωμα, της περιόδου ενασχόλησής του με τον ποιητικό λόγο με την ιδιότητα του μελετητή και εκ του σύνεγγυς παρατηρητή των αισθητικών μετεξελίξεων, των ιδεών σε συνάρτηση με τα ιστορικά δρώμενα, την ανθρώπινη κατάσταση.
* Στην εμβριθή συνέντευξη του Αργύρη Χιόνη στην «Αυγή” της Κυριακής (7/11/2010) διατυπώνεται η άποψη ότι οι ποιητές, και εν γένει οι καλλιτέχνες, οφείλουν να τηρήσουν μια ενεργή στάση απέναντι στην πραγματικότητα του κοινωνικού συνόλου δηλώνοντάς την απτά διά του έργου τους. Σωστά ο Αργύρης Χιόνης αποφαίνεται ότι δεν σιωπούν, όπως τους καταμαρτυρείται, αλλά οφείλουν -όταν το πράττουν ενσυνείδητα- να συμβάλλουν με την «τέχνη τους ως παραμυθία για τον άνθρωπο...» ή, με άλλα λόγια, να προσφέρουν την ηθική τους υπόσταση έναντι της ασυναρτησίας και της θολής πραγματικότητας που βαφτίζεται εσχάτως «κρίση».
*Ο Βασίλης Ρούβαλης είναι ποιητής
ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ: http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=584694
Commenti