Μάθε λογοτέχνη γράμματα...

Το ζήτημα της ορθής γραφής, δηλαδή της ορθογραφίας, της γραμματικής και του συντακτικού, εξακολουθεί ν' αποτελεί πρόβλημα για μερίδα των ομιλούντων την ελληνική γλώσσα.

Η ανορθογραφία, ως κακή αισθητική ή μειωμένη αντιληπτικότητα της γλώσσας και της γραπτής μορφής της, μπορεί να εξηγηθεί σε μερίδα χρηστών της (δυσλεξία, ανεπάρκεια σχολικής εκπαίδευσης, δεύτερη γλώσσα εκμάθησης κ.ά.). Στην περίπτωση όμως της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών η ανορθογραφία είναι ευτελιστική, και δη για ένα πνευματικό σωματείο που υποτίθεται ότι έχει επιτελέσει έργο, με προέδρους όπως ο Νίκος Καζαντζάκης ή ο Αγγελος Σικελιανός.

Η κουβέντα γίνεται με αφορμή ένα επίσημο έγγραφο της εταιρείας (που πρόσφατα έφτασε στα γραφεία της «Ε»), στο οποίο γίνεται φανερό ότι οι συντάκτες του δυσκολεύονται να ξεχωρίσουν τα τελικά ήτα από τα έψιλον γιώτα στους χρόνους των ρημάτων. Ως εκ τούτου, στο έγγραφο βεβαιώνεται ότι «εξελέγει» ταμίας ο δείνα, «παραιτήθει» ο τάδε, η «παραίτηση» του μεν βοήθησε τον δε και «απεδέχθει» κάποια θέση στο διοικητικό συμβούλιο... Το κείμενο υπογράφεται από την πρόεδρο Ελευθερία Αναγνωστάκη-Τζαβάρα και τον γενικό γραμματέα Αυγερινό Ανδρέου.

Το φαινόμενο της ανορθογραφίας δεν είναι πρωτόγνωρο στον χώρο της λογοτεχνίας. Ας ανακαλέσουμε τους λογής δημοτικιστές ή τους κατά καιρούς καθαρευουσιάνους (με την επιλεκτική-αυθαίρετη επιβολή λαθών ως μη λάθη...). Αλλά ας αναρωτηθούμε στην προκειμένη περίπτωση για τα όρια της λογοτεχνικής επάρκειας μερικών δηλούντων ποιητές, πεζογράφοι, δοκιμιογράφοι, όταν αγνοούν τον μηχανισμό της ορθογραφίας, την αισθητική λειτουργία του γραπτού λόγου, το ιστορικό υπόβαθρο της ελληνικής. Οι απορίες παραμένουν· σαν τις ταμπέλες στους αθηναϊκούς δρόμους, όπου όσο κι αν σ' εκνευρίζουν, συνεχίζεις να οδηγείς αναρωτούμενος γιατί κάποιος υπεύθυνος δεν επεμβαίνει να τις ξηλώσει. Οπως, για παράδειγμα, η σήμανση «Προσοχή, παίρνουν παιδιά» στη λεωφόρο Μαραθώνος ή ο καημένος ο Λυκαβηττός, που στην οδό Βασ. Σοφίας αναγράφεται με όλες τις παραλλαγές των διπλών ταυ, βήτα ή κάππα...

ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ rouvalis@enet.gr

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 26/01/2007

------------------------------------------

Επιστολή - διαμαρτυρία

Διαμαρτύρεται η Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών για το σχόλιο του υπογράφοντος (βλ. «Ε», 25/1/2007) γύρω από την ορθογραφική-συντακτική επάρκεια των μελών τής εν λόγω εταιρείας. Σε επιστολή της προέδρου Ελευθερίας Αναγνωστάκη - Τζαβάρα αναφέρεται: «Η γραφίδα του αρθρογράφου ήγειρε την οργή και δίκαιη αγανάκτηση των μελών της ΕΕΛ, που είδαν ν' απαξιώνονται αδίστακτα, συλλήβδην, χωρίς επιστημονική ηθική, λογοτεχνική επάρκεια και δημοσιογραφική δεοντολογία του κριτή τους, και μέτρησαν την αδικία από τη γη μέχρι τον ουρανό, όπως έλεγε ο Γκέτε». Ενώ, στη συνέχεια, δηλώνουν ότι «δεν δεχόμαστε την έωλη, ανερμάτιστη και αβάσιμη θέση του αρθρογράφου ότι εξ αυτού του λόγου... στερούμαστε λογοτεχνικής επάρκειας».

Απάντηση: Η καλόπιστη κριτική δεν βλάπτει ποτέ. Ως εκ τούτου, η ανορθογραφία σ' έγγραφα της ΕΕΛ επισημαίνεται στο σχόλιο εύλογα, ως ένδειξη της προβληματικής πραγματικότητας στη χρήση της νέας ελληνικής γλώσσας.

ΒΑΣ.ΡΟΥ.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 16/02/2007