Οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις για τα εκατόχρονα από τη γέννηση του ποιητή και εικαστικού Νίκου Εγγονόπουλου (1907-1985) αποτελούν χρυσή ευκαιρία για αναδιάταξη και επαναξιολόγηση του έργου και της προσωπικότητας που υπήρξε στο πλαίσιο της ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας στον 20ό αιώνα.
Προηγήθηκε βεβαίως η αφορμή του ορισμού του τρέχοντος έτους ως «Ετους Εγγονόπουλου» από το ΥΠΠΟ ώστε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου να αποφασίσει τη διοργάνωση σειράς από ουσιαστικές - τιμητικές εκδηλώσεις για τον «μόνο Ελληνα υπερρεαλιστή που είχε το χάρισμα να μεταφράζει την εικόνα σε ποίημα και την ποιητική μεταφορά σε οπτική σύνθεση», όπως τόνισε η διευθύντρια του ΕΚΕΒΙ Κατρίν Βελισσάρη στη χθεσινή παρουσίαση στο Μουσείο Μπενάκη.
Ολες οι εκδηλώσεις συγκλίνουν σ' αυτό το καλλιτεχνικό δίπτυχο, στην ανάδειξή του, στην εκ νέου προσέγγισή του από λογοτέχνες, εικαστικούς, κριτικούς, φιλότεχνους. Δεν είναι τυχαίος ο προγραμματισμός (στον οποίο συνέβαλαν μεταξύ άλλων ο διευθυντής της «Νέας Εστίας» Σταύρος Ζουμπουλάκης, αλλά και οι πανεπιστημιακοί Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου και Νάσος Βαγενάς), ο οποίος περιλαμβάνει επιστημονικό συνέδριο, έκθεση έργων, παράσταση - αφιέρωμα στο Μέγαρο Μουσική και έκδοση λευκώματος.
Οι επετειακές εκδηλώσεις λειτουργούν κατά κάποιον τρόπο και σύμφωνα με τη φιλοδοξία των ιθυνόντων του ΕΚΕΒΙ, ως αντιστάθμισμα στο χαμηλόφωνο πέρασμά του από τον κόσμο των τεχνών, τη λοιδορία που υπέστη όσο και τη δική του, τη συνειδητή στάση του απέναντι στους περί πολλά τυρβάζοντες στο χωροχρόνο που έζησε και δημιούργησε. Εξ αυτού, είναι σωστή η παρατήρηση της Νίκης Λοϊζίδη πως έδωσε μια εκδοχή του υπερρεαλισμού «οικουμενική, αλλά και βαθύτερα ελληνοκεντρική, σαρκαστική αλλά και ανθρώπινη, και οπωσδήποτε απαλλαγμένη από τη γοητευτική αλλά και πικρή ψευδαίσθηση της ακραίας ουτοπίας».
Οντως, εισήγαγε δικά του σύμβολα ιστορικής συνείδησης στην ελληνική ζωγραφική, ενώ παράλληλα στο ποιητικό έργο του διακρίθηκε από την ανατρεπτικότητα, την πολυπρισματική προσέγγιση του ατομικού και του συλλογικού, την ιδεολογική φόρτιση και αυθαίρετη χρήση των υπερρεαλιστικών συμβόλων.
Συγκεκριμένα, το ανακοινωθέν πρόγραμμα περιλαμβάνει τα εξής:
-Το λεύκωμα «Νίκος Εγγονόπουλος - εκατό χρόνια από τη γέννησή του: η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος» επιμελήθηκε η Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, η οποία ανθολογεί ποιήματά του, παραθέτει αποσπάσματα κριτικών για το έργο του, κείμενα του ίδιου του καλλιτέχνη αλλά και μαρτυρίες προσώπων του κοντινού του περιβάλλοντος. Η έκδοση εικονογραφείται πλούσια με πίνακες και σχέδιά του.
-Η εικαστική έκθεση «Ωραίος σαν Ελληνας» εγκαινιάστηκε χθες (και θα διαρκέσει έως τις 20 Απριλίου) στον ειδικό εκθεσιακό χώρο του διεθνούς αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος» και παρουσιάζει, με καλαίσθητο τρόπο για τους επισκέπτες- ταξιδιώτες, μια ευρεία γκάμα εικαστικού υλικού, αναλυτικό χρονολόγιο και εργογραφία.
-Η παράσταση στο Μέγαρο Μουσικής (16 Μαρτίου) σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα και επιμέλεια του πανεπιστημιακού - ποιητή Νάσου Βαγενά δίνει έμφαση στον ποιητικό κόσμο και τη ζωγραφική άποψη του Εγγονόπουλου με τη θεατροποιημένη παρουσίαση, στην οποία συμμετέχουν ηθοποιοί, χορευτές και μουσικοί. Ο στόχος, πέραν του ψυχαγωγικού επιπέδου, εκτείνεται στον παιδευτικό χαρακτήρα για τους θεατές που θα παρευρεθούν στην αίθουσα «Τριάντη».
-Με την αφορμή της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης, οι φοιτητές της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών σχεδίασαν αφίσες με στίχους του Εγγονόπουλου οι οποίες θα αναρτηθούν στα δημόσια μέσα μεταφοράς. Για ένα μήνα (19 Μαρτίου - 21 Απριλίου) η καμπάνια θα βρει μέσον σε τρένα, μετρό, τραμ, λεωφορεία.
-Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη παρουσιάζει μια ερευνητική έκθεση με τίτλο «Τόπος: Εγγονόπουλος», όπου εξετάζεται κι ερμηνεύεται η απουσία προσώπων στο έργο του (επιμελούνται ο Ντένης Ζαχαρόπουλος και η Νίκη Λοϊζίδη).
-Το Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς) συμμετέχει στις εκδηλώσεις με τη διοργάνωση διήμερου συνεδρίου (23-24 Νοεμβρίου). Θα ανιχνευτεί η ματιά των ιστορικών τέχνης στη ζωγραφική του και ο σημερινός τρόπος ανάγνωσης της ποίησής του. Μερικές ημέρες νωρίτερα (13 Νοεμβρίου) θα εγκαινιαστεί η μεγάλη αναδρομική έκθεση του ζωγράφου (σχέδια, πίνακες, σκηνικά - κοστούμια). Επιμελείται η Κατερίνα Περπινιώτη - Αγκαζίρ.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 21/02/2007
Commenti