Κι ενώ οι βόμβες καλά κρατούν μεταξύ Λιβάνου-Ισραήλ, ο Τζόρτζο Αγκάμπεν προτείνει μια σειρά από ερωτήματα που βρίσκουν έρεισμα μεταξύ των αντιμαχομένων αλλά και του δυτικού κόσμου. Τα δοκίμια, που συγκεντρώνει στον τόμο «Βεβηλώσεις» (μτφρ.: Παναγιώτης Τσιαμούρας, εκδόσεις «Αγρα») κυκλοφόρησαν πρόσφατα, συμπτωματικά με τις πολεμικές συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, προσαρμοζόμενα απόλυτα στο συνολικό σκεπτικό για τους κανόνες της ηθικής στην εποχή μας, για τα ανθρώπινα πάθη βεβαίως, αλλά και για το αδιέξοδο της βίας.
Ο αναγνώστης ανιχνεύει στη σκέψη του Ιταλού φιλοσόφου μερικές ιδέες για το εγώ και τη συνείδηση, τους τρόπους για ευτυχία και ευδαιμονία, το ατομικό και το πανανθρώπινο. Οι ιδέες του προσφέρονται προς μελέτη σε ό,τι αφορά τον ρόλο των θρησκειών, της πολιτικής, της οικονομίας, της διανόησης, των τεχνών. «Βεβηλώνω σημαίνει αποδίδω εκ νέου στην κοινοχρηστία ό,τι είχε διαχωριστεί στη σφαίρα του ιερού», προτείνει με στόχο να επαναπροσδιοριστούν, ει δυνατόν ανατρεπτικά, όλες οι ανθρώπινες αξίες, η ειρήνη, η πρόοδος.
Γιατί έστω κι αν η Χεζμπολάχ και οι Ισραηλινοί επικαλούνται την όποια κυριαρχία και το όποιο δίκαιό τους, πώς νιώθουν άραγε εκείνοι που παίζουν τους δεύτερους ρόλους (οι στρατιώτες και οι άμαχοι, που τα βλέμματά τους δεν διαφέρουν καθόλου τελικά) σ' αυτό το πολεμικό θέατρο; «Το πέρασμα από το ιερό στο βέβηλο μπορεί να συντελεστεί ακόμη και διαμέσου μιας εξ ολοκλήρου ανάρμοστης και άτοπης χρήσης του ιερού», λέει ο συγγραφέας απευθυνόμενος προς όλες τις πλευρές.
Βλέποντας στις τηλεοπτικές οθόνες την καθημερινότητα της καταστροφής, του μίσους και του θανάτου, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς το πηλίκον μηδέν για την ανθρώπινη ταυτότητα εκεί κάτω. Και μάλιστα, σε κάποια σελίδα του βιβλίου, ο Αγκάμπεν το σημειώνει ρητά: «η μοναδική ευτυχία που μας αξίζει είναι αποκλειστικώς αυτή που δεν έχουμε ονειρευτεί...». Ποιος θα διαφωνήσει;
ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΟΥΒΑΛΗΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 09/08/2006
Commenti
Μεγάλη κουβέντα. Συγχαρητήρια για το ποστάκι - άρθρο